Meicirculaire 2021
In de raadsvergadering van 7 juli 2021 heeft u kennisgenomen van de Meicirculaire 2021. De gevolgen van deze circulaire voor de jaren 2022-2025 waren toen nog niet verwerkt in de meerjarenbegroting. We wilden aanvullende informatie van het rijk afwachten voordat we tot gehele of gedeeltelijke verwerking zouden overgaan. Eind juli hebben we van de VNG een ledenbrief ontvangen over de nieuwe verdeling van het gemeentefonds en de nieuwe stelpost jeugd. Volgens het raadsvoorstel van de Meicirculaire 2021, zouden we in deze begroting nog een viertal zaken onderzoeken om tot een sluitende meerjarenbegroting te komen. Dit betroffen de extra middelen jeugdzorg, de btw compensatie, het lagere accres door prijsindexaties en de gereserveerde bedragen voor doelen genoemd in de meicirculaire.
- Van de extra middelen voor Jeugd gaan we 75% inzetten, zoals in onderstaande tabel bij de Septembercirculaire 2021 te zien is.
- De afrekening uit het btw-compensatiefonds over 2020 nemen we structureel mee.
- We doen geen aanpassingen in de stelpost prijsstijgingen in de meerjarenbegroting. Voor 2022 zijn de budgetten geïndexeerd, voor 2023 en verder is rekening gehouden met een jaarlijkse stelpost van € 700.000.
- Wel gaan we de middelen reserveren voor de doelen en activiteiten zoals gesteld in de Meicirculaire 2021. Dit is de gebruikelijke werkwijze in Lingewaard.
Septembercirculaire 2021
Op 18 mei 2021 heeft de Commissie van Wijzen uitspraak gedaan en advies gegeven over het geschil tussen rijk en gemeenten over de structurele financiering van de jeugdzorg. De extra middelen voor jeugdzorg worden via het gemeentefonds uitgekeerd. In de Septembercirculaire 2021 volgt hierover meer informatie.
Op 2 juni 2021 maakten het rijk en de VNG afspraken over een hervormingsagenda voor het jeugdstelsel. Als onderdeel van die afspraken komt er voor het jaar 2022 een bedrag van € 1.314 miljoen extra beschikbaar, bovenop de eerder toegezegde € 300 miljoen. Het nieuwe kabinet zal een besluit moeten nemen over de structurele bekostiging vanaf 2023. Daarbij wordt ervan uitgegaan, dat er structureel extra middelen worden vrijgemaakt voor jeugdzorg. Vooruitlopend op dit besluit is er door de VNG bij het rijk op aangedrongen om gemeenten in staat te stellen dat zij hier al rekening mee mogen houden in hun meerjarenbegroting. In de ledenbrief van eind juli van de VNG staan de afspraken tussen Rijk, IPO en VNG, dat gemeenten in hun meerjarenraming vanaf 2023 rekening mogen houden met 75% van de bedragen die structureel nodig zijn volgens de Commissie van Wijzen. Het macrobudget bedraagt voor 2022 zoals hiervoor al aangegeven in totaal € 1.614 miljoen. Voor 2023 verwachten we in het gemeentefonds € 1.454 miljoen te ontvangen, voor 2024 € 1.365 miljoen en voor 2025 € 1.258 miljoen. Voor onze gemeente betekent dit het volgende:
(bedragen x € 1.000) | 2022 | 2023 | 2024 | 2025 |
|---|---|---|---|---|
Stelpost extra middelen jeugdzorg Septembercirculaire 2021*) | 3.259 | 2.703 | 2.537 | 2.339 |
Correctie reeds geraamde stelpost vanaf 2023 | -738 | -738 | -738 | |
Totaal extra middelen jeugdzorg | 3.259 | 1.965 | 1.799 | 1.601 |
V | V | V | V |
*) Vanaf 2023 dus op basis van 75% van de bedragen die volgens de Commissie van Wijzen structureel nodig zijn.
Herijking verdeling gemeentefonds
Het voornemen is om de verdeling van het Gemeentefonds met ingang van 2023 te wijzigen. In de Kadernota 2022 hebben we bij de financiële risico’s aangegeven, dat op basis van een eerste voorlopige berekening bleek dat er een nadeel voor onze gemeente zou ontstaan van ongeveer € 1 miljoen structureel. Naar aanleiding van de eerste globale cijfers bleek sprake te zijn van onevenredig grote herverdeeleffecten. De beheerders van het gemeentefonds, de minister van BZK en de staatssecretaris van Financiën, stuurden in juli 2021 een aangepast voorstel voor de verdeling van het gemeentefonds naar de Tweede Kamer. Het aangepaste voorstel komt op basis van de huidige informatie uit op een structureel nadeel van € 3,2 miljoen. Was in de eerste opzet al sprake van een onevenredig groot herverdeeleffect voor onze gemeente, in het aangepaste voorstel is dit verdrievoudigd.
Aan de VNG en de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) is om advies gevraagd. VNG en ROB verwachten in november een advies uit te kunnen brengen. Het uitgangspunt, zoals dat door de leden van de VNG op de Algemene Ledenvergadering is geformuleerd, is dat de herijking alleen kan slagen als de financiën van de gemeenten structureel op orde worden gebracht. Dat kan alleen wanneer voldoende middelen voor jeugdzorg beschikbaar komen, de opschalingskorting komt te vervallen én de regelgeving rondom het abonnementstarief in de Wmo worden aangepast.
De herijking verdeling gemeentefonds is nog niet verwerkt in de circulaires van het fonds. Er zijn verder nog veel onduidelijkheden over de herverdeling. De mogelijke effecten verwerken we daarom nog niet in het saldo van de meerjarenbegroting.